پارامتر جایگاه هسته در زبان فارسی: رویکرد نظریۀ بهینگی

Authors

امیر قربان پور

دانشجوی دکتری زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران

abstract

هدف از مقالۀ حاضر بررسی مسئلۀ جایگاه هسته در گروه های نحوی زبان فارسی در چارچوب نظریۀ بهینگی است. با استفاده از محدودیت های هم ترازی نحوی پیشنهادی گریمشاو (2002)، که در این مقاله به صورت align-left/right(x, xp)  بازنویسی می شود (مک کارتی، 2008)، سعی بر این است که مرتبه بندی منسجمی از محدودیت های مرتبطی ارائه شود که در ارتباط با جایگاه هسته نسبت به متمم آن در درون گروه های نحوی زبان فارسی، فعال و تعیین کننده هستند. با توجه به غیریکنواخت بودن جایگاه هسته در گروه های مختلف در زبان فارسی، چنین نتیجه گرفته می شود که محدودیت کلی align-left(x, xp)  که بر هسته آغازین بودن گروه های نحوی دلالت دارد، در بیشتر ساخت های نحوی این زبان، بسیار تعیین کننده است. همچنین، موارد استثنای هسته پایانی، یعنی گروه فعلی و گروه حالت نمای «را»، توسط محدودیت های خاص تری با ارزش مخالف که در مرتبۀ بالاتر قرار می گیرند، پوشش داده می شوند که به ترتیب، عبارت اند از: align-right(v, vp)و align-right(k, kp).

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رویکرد نظریۀ بهینگی به «دوگان‌سازی ناقص پیشوندی» در زبان فارسی

«دوگان‌سازی» یکی از فرایندهای زایا در حوزۀ صرف است که در زبان فارسی مشتمل بر دوگونة کامل و ناقص است. در گونة ناقص آن، ‌که به دو دستة پیشوندی و پسوندی قابل‌ دسته‌بندی است، بخش «وند» نه ‌تنها هویت مستقل آوایی ندارد، بلکه فاقد معناست. همچنین وند مفاهیمی مانند شدت، تأکید و یا مقوله‌سازی را به معنای پایه می­افزاید. از آن‌ جائی‌که این وند، تکرار بخشی از پایه است، آن را «وند مکرر» می­نامند. هدف مقالة ...

full text

جایگاه هسته گروه تصریف زبان فارسی

مقاله حاضر درباره ساختار گروه تصریف فارسی نوشته شده است.بر اساس دستور گشتاری، واحد تحلیل نحوی زبان جمله است.هر جمله کمینه زبان، هسته تصریف است.در این مقاله نشان می‌دهیم که هسته گروه تصریف فارسی همان هسته مطابق فاعلی است که در انتهای جمله قرار می‌گیرد.به عبارت دیگر IP در فارسی هسته انتها است.در سطح بیشینه‌ی فرافکن‌ میانی، گروه زمان متمم هسته تصریف است، گروه وجه متمم هسته زمان، گروه نمود متمم هست...

full text

تکیة واژه و گروه در زبان فارسی بر مبنای نظریۀ بهینگی

مقالة حاضر به بررسی الگوی تکیۀ زبان فارسی در سطوح کلمه و گروه نحوی می‏پردازد و نشان می‏دهد که در چارچوب نظریة واج‏شناسیِ نوایی، تکیة واژگانی در زبان فارسی از الگویی ثابت پیروی می‏کند. تکیۀ واژگانی در زبان فارسی تابع قاعدۀ تکیة کلمة واجی یعنی راست‌رو است، اما در بررسی تکیة گروه، رجوع به اطلاعات نحوی و ساخت سازه‎ایِ درونیِ سازة نحوی امری اجتناب‏ناپذیر است. اصل هسته‏گریزی (اسلامی، 1379 و 1384) به‌خوب...

full text

جایگاه هسته در زبان فارسی: تأملی از دیدگاه رده‌شناسی در‌زمانی

  محققان معمولاً زبان فارسی را با توجه خاص به ساختار جمله و گروه فعلی در آن، زبانی هسته‌پایانی دانسته‌اند اما تردیدها و اختلاف ‌نظر‌هایی نیز در این زمینه وجود دارد تا آنجا که در برخی از مطالعات مانند دهداری (2007)، زبان فارسی هسته ‌دو‌‌شقی (split-headedness) و در مطالعات دیگری مانند معین‌زاده (1384)، هسته‌آغازین دانسته شده ‌است. در این جستار سعی بر آن است که با بررسی سه دیدگاه یاد ‌شده درباره جا...

full text

شباهت‌گریزی و حذف انسدادی پایانی در خوشه‌های همخوانی زبان فارسی در چارچوب نظریۀ بهینگی

رویکرد شباهت­گریزی پایۀ اصلی شکل­گیری واج­آرایی زبان­های بشری را ادراک­پذیری می‌داند. در این رویکرد، همخوان­های انسدادی به­دلیل ضعف ذاتی در سرنخ­های ادراکیشان، بخصوص درجایگاه پایانی، گزینه­های اصلی برای حذف هستند. مقالۀ حاضر با این رویکرد و در قالب نظریۀ بهینگی به بررسی رابطۀ میان امکان حذف انسدادی پایانی در خوشه­های همخوانی زبان فارسی، براساس میزان شباهت میان دو عضو خوشۀ همخوانی می­پردازد. بدی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
علم زبان

جلد ۲، شماره ۳، صفحات ۱۴۴-۱۲۹

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023